Κάποιες γιορτές αποφάσισα να αφήσω την Αθήνα. Έφτιαξα μία μικρή χειραποσκευή, πήρα ένα αεροπλάνο και ταξίδεψα στο Amsterdam. Όμορφος και κοντινός προορισμός. Για πρώτη φορά άκουσα ολλανδικά στο αεροπλάνο και να πω την αλήθεια μόνο «χσσς, πρρρρ και βλλλ» ξεχώριζα. Τι γλώσσα κι αυτή..
Πήρα το τραίνο από το αεροδρόμιο μέχρι την πόλη του Amsterdam. Εύκολη και γρήγορη διαδρομή, βλέπεις και ένα μέρος των προαστίων.
Ήδη από την διαδρομή στο τραίνο και την άφιξη στον κεντρικό σταθμό Amsterdam Centraal, είχα συνειδητοποιήσει ότι φτάνω σε μία πόλη πολυπολιτισμική, με εθνικότητες ποικίλες, που διαμένουν στην χώρα όχι μόνο σαν τουρίστες για περιορισμένο διάστημα, αλλά σαν ντόπιοι πια, έχοντας έρθει στον τόπο σαν οικονομικοί μετανάστες.
Έτσι αργότερα πληροφορήθηκα από μία γνήσια Ολλανδή που ζούσε σε ένα χωριό εκτός πόλεως -και αυτή ερχόταν για πρώτη φορά εδώ!- ότι το Amsterdam κατέχει τον τίτλο της πόλης με τις περισσότερες εθνικότητες στον κόσμο και ότι ο πληθυσμός του αποτελείται περίπου στο 50% από Ολλανδούς και στο υπόλοιπο από αλλοδαπούς!
Συνάντησα πολλούς Μαροκινούς, Βρετανούς, Ισπανούς, Ιταλούς και Έλληνες!! Το «μαλάκα» πήγαινε σύννεφο, δεν μπορώ να πω ότι μου έλειψε να το ακούω..
Περπάτησα ως το ξενοδοχείο και γενικά επέλεξα για όλη την διάρκεια της διαμονής μου το περπάτημα.. για να ζήσω την πόλη, όπως ήθελα.. να γίνω κομμάτι της, να ακολουθήσω τους χτύπους της καρδιάς της.
Και εξεπλάγην.. Σαφώς και έχει τα πολύβουα σημεία της, όπως τους εμπορικούς δρόμους της «9 streets» και την κεντρική πλατεία της, την «Dam Square», που δεν αδειάζει ποτέ.
Αλλά στα στενά.. Μια παράξενη σιωπή καλύπτει τους δρόμους της πόλης, μια παράξενη ενέργεια.. Βουβή πόλη, σαν να έχει διπλή ταυτότητα. Ένα χαμογελαστό πρόσωπο για τους τουρίστες και ένα θλιμμένο, σκυθρωπό από κάτω να κρύβεται. Ποιο πρόσωπο επιλέγεις να δεις; Ποιο είναι το πραγματικό;
Όταν ταξιδεύω, εξερευνώ. Θέλω να γνωρίζω πραγματικά τον τόπο, που βρίσκομαι, γι’ αυτό ζω τον τόπο ως τουρίστρια τον μισό περίπου χρόνο – γυρίζοντας στα μαγαζιά, πηγαίνοντας σε μέρη εμπορικά και ακολουθώντας τουριστικές δραστηριότητες.
Επισκέφθηκα τα μουσεία τους, περπάτησα στα πανέμορφα κανάλια της πόλης, απόλαυσα την αρχιτεκτονική στα κτίριά τους.. Και δεν παρέλειψα να γιορτάσω την Πρωτοχρονιά μαζί τους, σε έναν από τους μεγαλύτερους χώρους event, το Gashouder Westergasfabriek -παρεμπιμπτόντως η οργάνωση στα πάρτυ τους απίστευτη. Μακράν από τις καλύτερες διοργανώσεις, που έχω ζήσει, όπως και οι μουσικές και τα light shows και τα πυροτεχνήματα εντός του χώρου!! Φανταστική Πρωτοχρονιά!-
Αλλά τον υπόλοιπο μισό χρόνο του ταξιδιού μου.. γίνομαι ντόπια. Πηγαίνω στα στέκια τους, ψωνίζω από τις λαϊκές αγορές τους, μιλάω μαζί τους, περπατάω μαζί τους, κάθομαι μαζί τους για καφέ και σε κάποιες περιπτώσεις ζω και μαζί τους, όταν οι κάτοικοι είναι πολύ φιλόξενοι και ανοιχτοί. Μόνο μέσα από την καθημερινότητα του ντόπιου μπορείς να καταλάβεις την χώρα. Όταν ακούσεις την χαρά του, τα παράπονά του, τους φόβους του, τις συζητήσεις του με συναδέλφους του για τις πραγματικές εργασιακές τους συνθήκες, την γνώμη του για την κυβέρνηση του τόπου του, την αστυνομία, που τον προστατεύει ή τον καταδυναστεύει.
Και μια που αναφέρουμε την αστυνομία.. παρ’ όλο που το Amsterdam φημίζεται ξεκάθαρα για τις “ελευθερίες” του, με έκανε να νιώθω μία αδιόρατη πίεση. Παρακολουθείται η κάθε σου κίνηση και το νιώθεις, όπου κι αν είσαι. Η παρουσία της αστυνομίας είναι έντονη παντού, χωρίς αυτό να δίνει την αίσθηση της ασφάλειας, κάθε άλλο.. οι κάμερες σε κάθε γωνιά των δρόμων, σιωπηλοί προδότες.. πολλοί από τους μοναχικούς πεζούς με τα διερευνητικά -και αγενή μπορώ να πω- βλέμματα, αμφιβάλλω αν είναι απλοί πολίτες. Παρ’ όλα αυτά το εμπόριο σάρκας, ναρκωτικών δίνει και παίρνει απρόσκοπτα και απροκάλυπτα.. για αυτό είναι άλλωστε διάσημο το Amsterdam. Γιατί να το σταματήσουν; κερδίζουν από αυτό. Policy of tolerance..
Είναι η ιδιοσυγκρασία μου τέτοια. Είδα πράγματα που δεν μου άρεσαν. Πίσω από την βιτρίνα είδα θλίψη. Άκουσα ιστορίες από τους ντόπιους, που δεν μου άρεσαν. Γυναίκες με αλυσίδες στους αστραγάλους. Οι οικονομικοί μετανάστες εκεί δεν είναι ευτυχισμένοι. Οι πολλοί δουλεύουν για τους λίγους. Θα μου πεις παντού. Ναι, απλά εκεί είναι πιο εύκολο να το δεις. Στα πρόσωπά τους, στην έλλειψη ελευθεριών τους -κι ας τους έδωσαν τα ναρκωτικά για «ελευθερία». Δεν είναι ελευθερία αυτό, είναι ύπνος.-, στην απουσία του χαμόγελου και στην συνεχή μαστούρα τους. Μου φάνηκαν θλιμμένοι και κενοί οι άνθρωποι εκεί.
Έφυγα με ανάμικτα συναισθήματα από το Amsterdam. Λάτρεψα το τοπίο, τα πολυάριθμα μουσεία, τις ατελείωτες βόλτες και τα όμορφα μαγαζάκια (πάρα πολλές επιλογές για vegan, ενθουσιάστηκα!!). Αλλά μου άφησαν μία απογοήτευση τα 3x, το σύμβολό τους, που έβλεπα παντού. Γιατί στα μάτια μου ήταν τα 3x που έβαλαν στην ηθική, στην ανθρωπιά και στην δικαιοσύνη.
Ηλέκτρα Ραδιώτη
